Κέντρα αντίστασης του συμπλέγματος και περιοχών της άνω γνάθου: Θεωρητικά πρότυπα και πρακτικές εφαρμογές στην Ορθοδοντική.

M.A. Παπαδόπουλος, Π.K. Χρίστου
Ελληνική Ορθοδοντική Επιθεώρηση 2000;3:35-51.

Το κέντρο αντίστασης της άνω γνάθου και των επιμέρους στοιχείων της είναι μια βασική βιολογική και εμβιομηχανική παράμετρος, που λαμβάνεται σημαντικά υπόψη κατά την ορθοδοντική θεραπεία επειδή είναι ιδιαίτερης σημασίας για την πρόγνωση και τον έλεγχο των διάφορων ορθοδοντικών και ορθοπεδικών παρεμβάσεων. Στην παρούσα εργασία επιχειρείται μια κριτική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας προκειμένου να συζητηθούν οι διάφορες σύγχρονες αντιλήψεις σχετικά με την εντόπιση του κέντρου αντίστασης των δοντιών, των τμημάτων του άνω οδοντικού τόξου και του συμπλέγματος της άνω γνάθου και του άνω οδοντικού τόξου.
Η ανασκόπηση αυτή έδειξε ότι υπάρχει αρκετός προβληματισμός σχετικά με την εντόπιση του κέντρου αντίστασης του συμπλέγματος της άνω γνάθου και του άνω οδοντικού τόξου. Όσον αφορά το σύμπλεγμα της άνω γνάθου φαίνεται να επικρατούν δύο απόψεις. Σύμφωνα με την άποψη κάποιων συγγραφέων, η οποία στηρίζεται κύρια σε κλινικές παρατηρήσεις, το κέντρο αντίστασης της άνω γνάθου εντοπίζεται στο ανώτερο και οπίσθιο τμήμα της ζυγωματογναθιαίας ραφής. Σύμφωνα όμως, με την άποψη που προέρχεται από εργαστηριακές έρευνες, το κέντρο αντίστασης εντοπίζεται εντός της πτερυγογναθιαίας σχισμής. Όσον αφορά το κέντρο αντίστασης των μεμονωμένων δοντιών αυτό εντοπίζεται σε σημείο που ευρίσκεται περίπου στο 1/3 έως 1/2 της απόστασης φατνιακή παρυφή – ακρορρίζιο προς την πλευρά του τελευταίου για το συγκεκριμένο δόντι. Σε ομάδες δοντιών αυτό ποικίλει, ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας. Από την άλλη μεριά, αν και έχουν πραγματοποιηθεί έρευνες in vitro που εντοπίζουν με σχετική ακρίβεια το κέντρο αντίστασης, εν τούτοις υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην απευθείας μεταφορά αυτών των ευρημάτων στον άνθρωπο.
Παρόλο που διάφοροι συγγραφείς προτείνουν συγκεκριμένες κλινικές εφαρμογές που απορρέουν από τις παραπάνω θεωρήσεις του εντοπισμού του κέντρου αντίστασης, μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατόν να τεκμηριωθεί η ακριβής θέση του.
Διεύθυνση για Ανάτυπα: M.Α. Παπαδόπουλος, Λέκτορας, Εργαστήριο Ορθοδοντικής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 54006 Θεσσαλονίκη